żyteczna przy ustalaniu rozpoznania, różnicowaniu objawów oraz przy pracy rehabilitacyjnej. W badaniu zaburzeń pamięci najważniejsze problemy to: 1) organizacja czynności pamięciowych (zapamiętywanie pośrednie i bezpośrednie, dowolne i mimowolne), 2) dynamika procesu mnestycznego, 3) motywacyjne komponenty pamięci.

Należy zaznaczyć, że nie zawsze udaje się w określonym zespole amnestycznym dokładnie wyodrębnić poszczególne czynniki, gdyż najczęściej występują one wspólnie. Można jednak wykazać dominującą rolę któregoś z nich. Analiza zespołu amnestycznego komplikuje się jeszcze bardziej, ponieważ tzw. osiowe symptomy, spowodowane bezpośrednio przez stany chorobowe mózgu, łączą się z wtórnymi, nakładającymi się na nie objawami. Koncepcję Wygotskiego o przeplataniu się „kulturowych” i „naturalnych” funkcji procesów psychicznych ze szczególną wyrazistością uwidaczniają zaburzone procesy pamięci. Mimo to, badania eksperymentalne w tej dziedzinie pozwalają na wydzielenie dominującego znaczenia funkcjonalnego któregoś z czynników. 1. Zaburzenia pamięci bezpośredniej

06/03/2012, In category Psychologia kliniczna with Brak komentarzy

Szczególne zainteresowanie budzi u psychologów ten rodzaj omamów, który nosi nazwę pseudohalucynacji. Po raz pierwszy zostały one szczegółowo opisane przez znanego rosyjskiego psychiatrę, Kandynskiego (1887) i przez francuskiego psychiatrę, Clerambault.

W książce pt.: O pseudohalucynacjach , Kandynski (35, 44) odróżnia pseudohalucynacje zarówno od prawdziwych halucynacji, jak od pewnych obrazów pamięci i fantazji: ,,[…] W wyniku pobudzenia pewnych (koitykalnych) sensorycznych płatów mózgu w świadomości powstają bardzo żywe, dokładnie określone obrazy (tj. konkretne czuciowe wyobrażenia), które jed-nak wyraźnie różnią się w świadomości odbierającego je podmiotu od rzeczywiście halucynacyjnych obrazów tym, że nie mają właściwego tym ostatnim charakteru obiektywnej rzeczywistości przeciwnie, odbierane są jako coś subiektywnego, a jednocześnie, jako coś dziwnego, nowego, coś bardzo różnego od zwykłych obrazów, wspomnień i fantazji”.

06/02/2012, In category Psychologia kliniczna with Brak komentarzy

tologii ta czuciowa „podkładka” samodoznania zostaje jednak zaburzona i może być odbierana jako uczucie obcości, sugestyw- ności, narzucania się własnych myśli, uczuć, czynności. Współczesny badacz problematyki depersonalizacji, Mehrabian (69), wskazując na niezasadność wyjaśnień omawianego tutaj zjawiska z pozycji asocjacjonizmu, fenomenologii, psychologii antropologicznej, czy wreszcie psychoanalizy, wiąże je z zaburzeniem poszczególnych „uczuć gnostycznych” – systemu zautomatyzowanych odczuć zlanych normalnie z odzwierciedlaniem obrazów psychicznych.

04/13/2012, In category Psychologia kliniczna with Brak komentarzy

W miarę tego, jak alkohol staje się sensem życia, poprzednie nastawienia, zainteresowania, schodzą na dalszy plan. Praca przestaje chorego interesować – potrzebna jest tylko jako źródło pieniędzy. Rodzina, będąca poprzednio przedmiotem troski i opieki, staje się przeszkodą na drodze do zaspokojenia pragnienia. „Jesf to – podkreśla Bratus – główny punkt degradacji osobowości przy chronicznym alkoholizmie stopniowe niszczenie poprzedniej, powstałej przed chorobą hierarchii potrzeb, motywów i wartości oraz kształtowanie w to miejsce nowej hierarchii” (9, s. 132).

04/10/2012, In category Psychologia kliniczna with Brak komentarzy

Od połowy 1945 r., mimo kontynuowania leczenia, wyraźnie narasta apatia, ociężałość, senność. 10 X 1945 r. chory zmarł. Do ostatniego dnia, mimo niezwykle ciężkiego stanu na nic się nie skarżył, chętnie jadł, twierdził tylko, że trochę osłabł i dlatego leży w łóżku.

Podczas sekcji stwierdzono rozsiany ropny leptomeningit, objawy zapalenia opony twardej, widoczne głównie w okolicy ubytków kostnych, ropień prawego płata czołowego z przebiciem do układu komorowego. Badanie anatomopatologiczne wykazało w części korowej mózgu (pole 46 , 44, 10) krwawe wylewy podpajęczynówkowe, ogniska rozmiękania z ziarnistymi kulami i proces ropny z limfocyto-plazmocytarną infiltracją, w okolicach jąder podkorowych i rdzenia przedłużonego. Na pozostałej powierzchni kory widoczny obrzęk komórek nerwowych. Architektonika kory bez zaburzeń. Komórki nerwowe z dobrze widoczną substancją Nissla. Ependyna o powierzchni nierównej. Widoczne postępujące bujanie gleju. Acidofilia. Podobny obraz w czołowej partii mózgu.

04/06/2012, In category Psychologia kliniczna with Brak komentarzy

Odtwarzanie jest początkowo płynne, po czym często następuje zatrzymanie toku wyliczania. Badany zaczyna aktywnie „poszukiwać”, „grzebać” w swojej pamięci. Przytoczone dane ilościowe dotyczą przede wszystkim „płynnego” okresu odtwarzania. Po zakończeniu doświadczenia eksperymentator pyta badanych, które zadania wydawały im się interesujące lub przyjemne. Wykorzystuje się także ich spontaniczne wypowiedzi. Aby wykluczyć wpływ struktury różnych zadań i występujących między nimi różnic (rozbito je na 2 grupy), również badani

03/25/2012, In category Psychologia kliniczna with Brak komentarzy

Badania spostrzegania wzrokowego u chorych, u których na podstawie danych klinicznych i eksperymentalno-psychologicz- nych stwierdzono otępienie pochodzenia organicznego, potwierdziły nasze przypuszczenia: chorzy ci nie rozpoznawali przedmiotów, jeśli rysunek wykonany był linią punktowaną lub w postaci sylwetki. Zaobserwowano przy tym jeszcze jedną właściwość ich spostrzegania: było ono bezładne, niezróżnicowane.

03/24/2012, In category Psychologia kliniczna with Brak komentarzy

Traktowanie przez psychologię radziecką myślenia jako działania, które wyrosło z działania praktycznego w procesie życia jednostki, znajduje uzasadnienie w teorii Pawłowa, zgodnie z którą u podstaw myślenia leży działanie odruchowo-warunkowe, kształtujące się w doświadczeniu indywidualnym.

Tak więc, wysuwając twierdzenie o odzwierciedlającej naturze myślenia, psychologowie radzieccy odrzucają tym samym tezy idealistycznej psychologii empirycznej, która traktuje myślenie jako zdolność wrodzoną, jako funkcję wzrastającą wraz z dojrzewaniem mózgu jedynie pod względem ilościowym.

03/17/2012, In category Psychologia kliniczna with Brak komentarzy

Jednym z najbardziej jaskrawych przejawów zaburzenia osobowości jest zaburzenie samokontroli, krytycyzmu. Zaburzenie krytycyzmu może przybierać różne formy i występować w strukturze różnych procesów: myślenia, spostrzegania (Jewłachowa, Zeigarnik, Rubinsztejn) może dotyczyć własnych przeżyć psy- chopatologicznych. Zaburzenie krytycyzmu chorych psychicznie było przedmiotem badania Kożucłiowskiej. Po przeanalizowaniu różnych aspektów tego zjawiska wykazała ona jego znaczenie dla wielu problemów psychologii okazało się, że niezależnie ocl tego, jakie formy przybierał brak krytycyzmu, zawsze powodował on zaburzenie całego działania. Autorka stwierdza, że kry-tycyzm stanowi podstawę kształtowania się „najwyższych wartości człowieka”. Metody stosowane przy badaniu krytycyzmu są najlepszymi sposobami analizy cech osobowości (41, 42).

03/08/2012, In category Psychologia kliniczna with Brak komentarzy

Zaburzenia celowości myślenia powstają często na skutek braku stałej kontroli własnych czynności i korelacji popełnionych błędów. Elementy tego zjawiska moglibyśmy dostrzec w strukturze tych zmian myślenia, które nazwaliśmy „wielopoziomowością”, „zniekształceniem poziomu uogólniania”. Występuje ono jednak najwyraźniej przy uszkodzeniu czołowych płatów mózgu. Ten rodzaj zaburzeń myślenia można nazwać zaburzeniem krytycyzmu.

02/18/2012, In category Psychologia kliniczna with Brak komentarzy

W naszej pracowni przeprowadzane było psychologiczne badanie grupy chorych w wieku 60-83 lat. Przebieg procesów poznawczych badaliśmy za pomocą następujących technik: wyuczenie 10 słów, upośrednione zapamiętywanie (metoda Leontiewa), odtwarzanie opowiadań, ustalanie prostych analogii, wyjaśnianie metafor i przysłów. Uwidoczniła się przede wszystkim zbyt mała aktywność procesów zapamiętywania chorzy nie rozwiązywali zadań wymagających uaktywnienia tych procesów. Żaden z badanych nie potrafił odtworzyć ani jednego słowa przy zapamiętywaniu upośrednionym. Zamiast tego wymieniali oni przedmioty narysowane na obrazkach, chociaż związki między zapamiętywanym słowem a obrazkiem często były ustalane prawidłowo. Pojemność pamięci była u tych chorych bardzo mała – zapamiętywali oni średnio cztery słowa. Otrzymane krzywe zapamiętywania są płaskie (rys. 1).

02/11/2012, In category Psychologia kliniczna with Brak komentarzy

Dnia 21 listopada przewieziony do Kliniki Psychiatrycznej Centralnego Instytutu Psychiatrii. Stan neurologiczny. Mało ruchliwy, zasypia regularnie, chodzi drobnymi krokami, bez poruszania rękami. Amimiczny. Nieco spłaszczona lewa połowa kości czołowej prawdopodobnie jest tam ubytek kostny, widoczne pulsowanie. Prawa źrenica o kształcie nieprawidłowym, rozszerzona, nie reaguje na światło. Niewielka asymetria twarzy. Lekko chwieje się przy próbie Rom- berga. Hiperkineza nie występuje. Odruchy brzuszne po stronie lewej słabsze niż po prawej. Odruchy ścięgnowe i okostnowe z kończyn górnych bardzo żywe. Odruch kolanowy ze ścięgna Achillesa obustronnie równy, ale wzmożony. Patologiczne odruchy nie występują.

02/10/2012, In category Psychologia kliniczna with Brak komentarzy

Degradacja życia codziennego chorego. Zaburzenie funkcji sensotwórczej motywów odłączenie ich funkcji rzeczywistej od ,,znanej”, dezorganizowało więc działanie chorych, było przyczyną degradacji ich zachowania i osobowości. Dla przedstawienia sposobu kształtowania się patologicznych zmian osobowości można przytoczyć również pewne dane dotyczące powstawania patologicznych cech charakteru.

02/05/2012, In category Psychologia kliniczna with Brak komentarzy